روش مطالعه فیزیک دبیرستان و کنکور ، بودجه بندی و استراتژی مطالعه فیزیک دبیرستان و کنکور. اگه بدونیم چی می خوایم بخونیم؟ چقدر باید بخونیم؟ از روی چه منبعی بخونیم؟ هم کارمون آسون میشه.هم انرژی مون بیشتر!!! تو این مقاله من نتیجه ی 27 سال تدریس فیزیک و برخورد با یه عالمه دانش آموز رو تحت عنوان روش مطالعه فیزیک بهتون می گم.
روش مطالعه فیزیک دبیرستان و کنکور
روش مطالعه فیزیک خیلی سخت نیست!به شرط این که دقت کنی. مطالبی که می گم حاصل نظر چندین دبیر فیزیک ، اظهار نظر و غُرغُر های هزاران دانش آموز و تجربیات خودم از سال 1370 تا به حال است!!!
روش مطالعه فیزیک رو به چند قسمت تقسیم کردم . نیاز نیست همه رو با هم و یه دفعه بخونی . یه دید کلی از روش مطالعه فیزیک پیدا کن و هر بار که به یه قسمت فیزیک میرسی بیا اینجا و همون قسمت رو از روش مطالعه فیزیک بخون
مباحث فیزیک
فیزیک دهم
اندازه گیری . کار و انرژی . فشار و ویژگی های ماده . دما و گرما . ترمودینامیک
فیزیک یازدهم
الکتریسته ساکن . خازن . مقاومت و مدار . الکتریکی . مغناطیس . القا
فیزیک دوازدهم
حرکت . دینامیک . نوسان . موج وتداخل . اتمی . هستهای
اصول اولیه در روش مطالعه فیزیک:
اولین اصل در روش مطالعه فیزیک این است که :برای مطالعه ی فیزیک باید یه استراتژی مناسب داشته باشیم. مراحل مطالعه فیزیک عبارتند از:
- مطالعه ی روزنامه ای و سریع کل فصل
- مشخص کردن قسمت هایی که برای شما جذاب تر یا راحت تره
- مطالعه ی دقیق قسمت مشخص شده
- حل دوباره ی مثالها و تمرین های حل شده این قسمت
- مرور کل فصل مخصوصا اشکالات
- حل تست و مسئله جدید
- تحلیل تست ها و مسائل و رفع اشکال
حالا روش مطالعه فیزیک را برای هر بخش به طور جداگانه بررسی می کنیم.
اندازه گیری، پایه و اساس فیزیک است. فصل اندازه گیری یه ذره حوصله سربره! چون خیلی از مطالبش تکراری هست و قبلا انگار خوندی.
برای بخش اندازه گیری بهتره تقاوت کمیت اصلی و فرعی رو بدونی.
بدونی کمیت های اصلی کدوم هستن و کمیت های فرعی کدوم هستن.
یکای هر کمیت اصلی رو هم بدونی. بهد روی تبدیل یکا ( تبدیل واحد تکیه کن ). از تبدیل واحد به طور مستقیم تو کنکور معمولا تست نمی دن . اما می شه گفت در همه ی مسائل از اون استفاده می شه.
نماد علمی رو باید بلد باشی حساب کنی ( که ساده است) .
دقت اندازه گیری معمولا شانس بیشتری داره که تو کنکور مطرح بشه. البته بعضی وقت ها از رقم غیر قطعی یا مشکوک و تعداد ارقام بامعنی هم سوال می دن اما احتمالش کمه!
بحث تخمین هم بعیده در کنکور مطرح بشه!
چگالی :
مهم ترین بخش اندازه گیری و پای ثابت کنکوره! مخصوصا چگالی مخلوط . و محاسبه ی حجم حفره در جسم.
در روش مطالعه فیزیک قصد دارم بهت اطلاعات درست بدم تا بتونی خوب تصمیم بگیری.
مسائل مربوط به کار:
مسائل این قسمت ساده است.
حواست باشه: کار حاصلضرب نیرو در جابه جایی است. پس برای انجام کار باید نیرو وارد شه و جسم جابه جا شه. کار نیروهایی که عمود بر حرکت هستن صفره!کار نیروهای ناپایستار ( اصطکاک و مقاومت هوا و کشش نخ ) منفی است . از طرفی کار نیروهای پایستار ( یعنی تقریب همه ی نیروهای کتاب ) به مسیر حرکت بستگی نداره.
مسائل مربوط به انرژی :
تقریبا میشه گفت همه ی مسائل این قسمت با قانون پایستگی حل میشه. دو نقطه رو مشخص می کنی، اگه نیروی مقاوم نداشتی ، انرژی کل ( مجمع انرژی جنبشی و پتانسیل ) دو نقطه را با هم مساوی قرار می دی.
اگه نیروی ناپایستار مثل اصطکاک داشتی ، انرژی این دو نقطه با هم برابرنیستن . اختلاف انرژی دو نقطه برابر کار نیروی ناپایستار یا انرژی تلف شده است.
یادت باشه تغییرات انرژی جنبشی برابر کار کل انجام شده است .
تغییرات انرژی پتانسیل برابر کار نیروی ناپایستار با علامت منفی است!
توان و بازده :
مسائل توان و بازه هم می تونه به صورت مستقیم از فصل کار و انرژی مطرح بشه ، هم ترکیب با فصل های دیگه!
در مسائل راندمان و بازده ، بهتره بازده را در توان کل داده شده ضرب کنی تا توان مفید یا قابل استفاده بدست بیاد.
مسائل محاسبه ی فشار جامدات:
فشار جامدات با نیرو نسبت مستقیم و با سطح نسبت عکس داره. اما این روزها عمد مسائل فشار جامدات ، مربوط به جسم جامد با شکل هندسی منظمه . در این قبیل تست ها فشا رجامد با ارتفاع جسم متناسبه .( به این خیلی دقت کنید)
فشار مایعات:
فشار مایعات تابع ارتفاع ستون مایع و چگالی هست . به شکل ظرف هم بستگی نداره.در مایعات اگه حواست به تبدیل واحد باشه ، مشکل حله!
معمولا واحد یکی بر حسب سانتیمتر جیوه و اون یکی پاسکاله! سانتی متر جیوه رو با آزمایش توریچلی مقایه کن.
یادت باشه ارتفاع ستون جیوه یعنی فشار بر حسب سانتی متر جیوه.( این مدل مسئله خیلی مهمه )
مسائل مربوط به لوله های مرتبط :
این مسائل دوتیپ هستن ،
یه مدل اونایی که سطح مقطع دولوله یکسان هستن که اگه بخوان سوال عادی بدن از این موضوع استفاده می کنن.
یه مدل هم اونایی که سطح مقطع یه طرف n برابر طرف دیگه است . در این مسائل حواست باشه سطح مقطع با ارتفاع نسبت عکس داره. یعنی در لوله نازکتر تغییر ارتفاع بیشتر ( nبرابره)
تیپ جدید مسائل :
اما مسائلی که این روزها بیشتر مُد شده اینه که در یه طرف مایع اضافه می کنه و در طرف دیگه مایع چقدر بالا میره !!!!! اگه مایع اول به اندازه x پایین بره در طرف دیگه هم به اندازه x بالا میره ( به شرط اینکه سطح مقطع دو طرف یکسان باشه ) پس ارتفاع و چگالی مایع جدید رو با ارتفاع 2x از مایه قدیم باید مقایسه کرد.
تعاریف و مفاهیم :
تعاریف و مفاهیم بخش فشار رو خیلی با دقت بخونید. می تونید پادکست های منو گوش کنید.
فصل دما و گرما ، جزو مباحث نرمال فیزیک دبیرستانه . ( با حذف تشخیص تعادل آب و یخ به سمت ساده شدن تمایل بیشتری داره)
قسمت اول دما و دماسنج :
آسنایی با مقیاس های دمایی و درجه بندی کلوین و سلسیوس و فارنهایت ، بعضی وقت ها جزو سوالات کنکور قرار می گیره! اما به طور غیر مستقیم همیشه تبدیل دمای کلوین در مسائل گازها مورد استفاده قرار می گیره.
مسائل گرما :
در بخش گرما بهتره اینجوری پیش بری که گرما چه کارهایی می تونه انجام بده ؟
گرما می تونه باعث تغییر دما بشه ( بدون تغییر حالت )
گرما می تونه باعث تغییر حالت بشه( بدون تغییر دما )
گرما می تونه باعث تغییر اندازه ی جسم بشه ( انبساط )
هر کدوم از اینها مسائل خاص خودشون رو دارن که فقط نیاز به دونستن فرمول و جایگذاری داره .
انبساط :
انبساط که خودش سه حالت داره ، تقریبا پای ثابت کنکور و امتحانه .
اما دو قسمت قبل معمولا ترکیبی مطرح می شن! یعنی یه ماده مثل آب گرما می گیره اول تغییر دما و بعد تغییر حالت می ده و یا برعکس ( در این قسمت نمودار دما بر حسب گرما رو به دقت بررسی کنید)
انتقال گرما :
انتقال گرما هم که می دونید سه روش داره . سریع ترین راه انتقال گرما تابش هست . اما مسائل این بخش معمولا به انتقال گرما بوسیله ی رسانش می پردازه و شانس مطرح شدنش تو کنکور هم خیلی زیاده.
البته مسائل انتقال گرما می تونه با تغییر دما یا تغییر حالت ترکیب بشه!
قانون گازها :
رابطه ی فشار و دما و حجم قانون گازهاست . همیشه تو کنکور میاد. تو امتحان پایان ترم هم میاد. اگه حواست باشه که دما رو به کلوین تبدیل کنی دردسر زیادی نخواهی داشت.
در این قسمت معمولا تغییر دما و حجم و فشار رو بر حسب درصد می گن.
در کل این فصل در نظام جدید بسیار سبک و راحت شده. به شرط اینکه دقت کنی.
ترمودینامیک در دبیرستان کلا روی رابطه ی بین کمیت های ترمودینامیکی ( فشار ، دما ، حجم) متمرکزه و سه بخش داره.
مبانی ترمودینامیک :
این قسمت میشه گفت ادامه ی قانون گازها در گرماست . پس فقط لازمه رابطه رو بدونی ، به تبدیل واحد دما دقت کنی ( دما بر حسب کلوین باشه ) و یه ذره در محاسبات درصد ها تبحر پیدا کنی.
قانون اول ترمودینامیک:
در این قسمت توجه روی محاسبه ی گرما ، کار و انرژی درونی است! بهتر چهار فرآیند آرمانی ، هم فشار ، هم حجم ، هم دما و بی دررو ، به طور کامل با نمودار و مقدار کار و گرما و انرژی درونی یاد بگیریم .
اما یادمون باشه خیلی کم پیش میاد یه تک فرآیند را از ما بخواهند. معمولا چرخه بررسی میشه که چند فرآیند پشت سرهمه! به طور معمول ما سیستم رو بررسی می کنیم .مگر اینکه خودش بگه محیط .
اگه انبساط باشه ، کار منفیه! چرخه بسته تغییر انرژی درونی صفر داره و… به این ثابت و صفر شدنها و علامت کار دقت کنی ، همه چی حله!
قانون دوم ترمودینامیک :
در قانون دوم ترمودینامیک ماشین گرمایی و یخچال بررسی میشه . همیشه هم در کنکور ، و امتحان مدرسه مطرح میشه. در این مسائل باید بازده و ضریب عملکرد بدست بیاری .
(مفید به کل ) در ماشین گرمایی مفید برای ما ( کار) و در یخچال مفید ( گرمای گرفته شده است )
در کل ترمودینامیک با وجود اعداد تکراری و تیپ مسائل مشخص جزو فصل هایی هست که میشه روی اون حساب کرد ( البته دقت در علامت ها الزامی است).
الکتریسیته ساکن چهار بخش داره . نیرو ها و بار الکتریکی ، میدان الکتریکی ، پتانسیل الکتریکی و خازن . قسمت نیرو و میدان معمولا محاسباتی و درد سازه ، اما اختلاف پتانسیل ، انرژی پتانسیل و خارن ساده هستند ( باتوجه به حذف عمده ی مطالب خازن)
نیرو و میدان :
نیرو و میدان هم از لحاظ فرمول و هم از لحاظ تیپ مسائل شبیه هم هستند. اگه دیدی شکل عجیب غریب هست بزار آخر آزمون برو سراغش. مسائلی که شکل نداره عمدتا روتین تر و ساده ترن.
در این قسمت چگالی سطحی بار و بررسی روش های باردار کردن جسم در درجه دوم اهمیت قرار دارند.
مسائل تکراری در این قسمت خیلی زیاده . پس اگه مسائل محاسباتی رو بزاری آخر سر بقیه زیاد اذیتت نمی کنن.
مفهوم خطوط میدان هم یادت باشه!
پتانسیل ، اختلاف پتانسیل و انرژی پتانسیل :
مسائل این قسمت خیلی ساده است . ممکنه با میدان الکتریکی یکنواخت ترکیب بشه . این تیپ مسئله شانس زیادی برای مطرح شدن در کنکور داره.
در مسائل پتانسیل یاد باشه اگه در جهت میدان حرکت کنی حتما پتانسیل کم میشه ( به نوع بار هم بستگی نداره ).
مسائل خازن :
دردسرهای خازن حذف شده . فقط دو مدل مسئله برای خازن باقی مونده. مسائل محاسبه ظرفیت و تغییر ظرفیت با تغییر در شکل ساختمانی خازن ( این مسائل ممکنه محاسباتی باشه )
تیپ دوم مسائلی که مربوط به محاسبه انرژی و مقایسه انرژی هاست که خیلی ساده هستند.
نیرو و میدان :
نیرو و میدان هم از لحاظ فرمول و هم از لحاظ تیپ مسائل شبیه هم هستند. اگه دیدی شکل عجیب غریب هست بزار آخر آزمون برو سراغش. مسائلی که شکل نداره عمدتا روتین تر و ساده ترن.
در این قسمت چگالی سطحی بار و بررسی روش های باردار کردن جسم در درجه دوم اهمیت قرار دارند.
مسائل تکراری در این قسمت خیلی زیاده . پس اگه مسائل محاسباتی رو بزاری آخر سر بقیه زیاد اذیتت نمی کنن.
مفهوم خطوط میدان هم یادت باشه!
پتانسیل ، اختلاف پتانسیل و انرژی پتانسیل :
مسائل این قسمت خیلی ساده است . ممکنه با میدان الکتریکی یکنواخت ترکیب بشه . این تیپ مسئله شانس زیادی برای مطرح شدن در کنکور داره.
در مسائل پتانسیل یاد باشه اگه در جهت میدان حرکت کنی حتما پتانسیل کم میشه ( به نوع بار هم بستگی نداره ).
مسائل خازن :
دردسرهای خازن حذف شده . فقط دو مدل مسئله برای خازن باقی مونده. مسائل محاسبه ظرفیت و تغییر ظرفیت با تغییر در شکل ساختمانی خازن ( این مسائل ممکنه محاسباتی باشه )
تیپ دوم مسائلی که مربوط به محاسبه انرژی و مقایسه انرژی هاست که خیلی ساده هستند.
بخش اول مفهوم جریان و مقاومت :
در این بخش عوامل موثر بر مقاومت مهمه و معمولا تست های این قسمت محاسباتی هست . چون تغییر طول و مساحت سیم و رابطه ی اونها با چگالی هم مورد سوال قرار می گیره.
قانون اهم و رابطه ی اختلاف پتانسیل با جریان به طور مستقیم ، کمتر مورد سوال قرار می گیره اما نمودار اون مهمه. در نمودار قانون اهم حواستون باشه هرچی نمودار از محور جریان دورتر باشه ، مقاومت بیشتره.
بخش دوم توان و انرژی:
در قسمت توان و انرژی باید بدونید که همیشه در کنکور بااین روابط برخورد می کنید . اما مه به طور مستقیم ! معمولا در یه مدار می گن انرژی فلان جزء مدار چقدره یا چند برابر اون یکی است .( توان هم به همین ترتیب )
در مسائل انرژی حواستون باشه مدار سری یا موازیه! اگه سری باشه جریان ثابته و اگه موازی باشه اختلاف پتانسیل ثابته.
بخش سوم پیل یا باتری:
باتری تقریبا عنصر ثابت مداره. یه سری از مسائل مربوط به محاسبه ی نیرومحرکه و مقاومت درونیه! که اتفاقا در کنکور خیلی پر تکراره ! این مسائل زیاد سخت نیستن اما ممکنه کمی محاسباتی باشه.
نمودار اختلاف پتانسیل بر حسب جریان مهمه ( شیب نمودار ، مقاومت درونیه )
در باتری محاسبه ی توان و راندمان باتری برای ریاضی ها خیلی مهمه ( یه نمودار هم داره که به شکل سهمی هست )
بخش چهارم ساده کردن مدار :
این قسمت معمولا برای بیشتر بچه ها سخت ترین قسمت این فصله . سعی کنید شکل ساده مدار را بکشید ( یا به روش دنبال کردن مسیر یا به روش نقطه گذاری )
مسائل ساده کردن معمولا منجر به بدست آوردن مقاومت معادل میشه امادر تست ها بیشتر مقایسه ی اختلاف پتانسیل یا توان یا انرژی یا جریان دو قسمت مدار رو می خوادو
اگه این قسمت رو زیاد بلد نیستی بزار آخر کنکور . چون هم وقت گیره و هم…
قسمت آخر قوانین کیرشهف و مدار:
این قسمت هم همیشه تو کنکور و امتحان هست. از قسمت های قبل راحت تره. محاسبه آنچنانی نداره . فقط باید بدونی درگره جمع جریانهای ورودی و خروجی برابرند و در حلقه جمع جبری اختلاف پتانسیل ها صفره
وسایل اندازه گیری :
ولت سنج و آمپرسنج برای اندازه گیری اختلاف پتانسیل و شدت جریان مدار هستن. هم تست مفهومی مستقل دارن و هم یه قسمت از مدار به اونها وابسته است . حواست باشه آمپرسنج سری وصل میشه و مقاومت کم داره. ولت سنج مقاومت زیاد داره و موازی بسته میشه.
رئوستا هم می تونه تو مدار استفاده بشه به عنوان مقاومت متغیره. حواست باشه مقاومت زیاد شه ، جریان کم میشه ( نور لامپ کاهش می یابد )
شاید بشه گفت راحت ترین مبحث فیزیک دبیرستان ، مغناطیسه!مبحث مغناطیس شامل دو قسمت است : نیرو و میدان
نیرو :
در بخش نیرو ، نیروی وارد بر ذره ی باردار در میدان مغناطیسی و نیروی وارد بر سیم حامل جریان در میدان مغناطیسی بررسی میشه.
در هر دو حالت فقط باید فرمول بلد باشی و قانون دست راست برای پیدا کردن جهت! حواست یاشه اگه سیم در جهت میدان باشه و یا ذره در راستای میدان حرکت کنه هیچ نیرویی به اون وارد نمیشه.
میدان مغناطیسی :
میدان مغناطیسی در اطراف سیم حامل جریان و اثر اورستد . نیروی وارد از یک سیم به سیم دیگر جزو مباحث این قسمته . اینجا هم باید بدونی دو سیم که هم جهت هستن به هم نیروی جاذبه وارد می کنن . جهت این نیرو هم با قانون دست راست بدست میاد .
میدان درون سیملوله و سیم پیچ مسطح هم یکنواخت است. بیرون سیم پیچ میدان غیر یکنواخته که ما بررسی نمی کنیم. در مسائل سیملوله و سیم پیچ مسطح ، محاسبه ی تعداد حلقه ها هم مهمه .
در سیم پیچ مسطح طول سیم رو تقسیم بر محیط دایره حلقه کن تا تعداد حلقه ها به دست بیاد.
در سیملوله طول سیملوله را تقسیم بر قطر سیم کن.
واحد میدان مغناطیسی یادت باشه تسلا است که ده به توان چهار برابر گاوس هست.
میدان مغناطیس زمین را هم همیشه به سمت داخل کاغذ در نظر بگیرید.
تست مغناطیس با همین اطلاعات قابل حله و برات مشکل درست نمی کنه.
القای الکترو مغناطیس در ادامه ی فصل مغناطیس هست و مثل فصل مغناطیس ساده است.
شار مغناطیسی :
شار مغناطیسی تعداد خطوط میدانی است که از واحد سطح می گذره .
در فرمول شار حواست باشه همیشه باید زاویه ی خطوط میدان با راستای عمود بر سطح رو حساب کنی .
یکای شار هم مهمه : تسلا متر مربع یا وبر است.
القای مغناطیسی:
اگه شاری که از یک مدار عبور می کند به نحوی تغییر کنه طبق قانون القای فارادی در اون مدار نیرو محرکه القایی بوجود میاد . طبق قانون لنز ( که مهم ترین قسمت القاست ) این نیرو محرکه در جهتی هست که با عامل بوجود آورنده ی خودش مخالفت کنه .
شار هم وقتی تغییر می کنه که یا میدان یا مساحت یا زاویه تغییر کنه.
مولد جریان متناوب داریم :
در مولد جریان متناوب با چرخش یا …. به طور منظم شار رو زیاد و کم می کنن. پس جریان القایی بوجود میاره . معادله ی جریان و نیرو محرکه در این قسمت به صورت سینوس یا کسینوس هست که میشه مثل یه مسئله ی نوسان با اون بر خورد کرد.
آخرین مدل مسئله برای این قسمت، محاسبه القاگر و ضریب خودالقایی و القای متقابله که فقط عدد گذاریه!
پس می تونی همه ی تست های اونو بزنی!
حرکت شناسی برای بچه ها همیشه یه قول بوده . بعضی مشاورها که اطلاعات زیادی از فیزیک ندارن هم بیشتر بچه ها رو می ترسوندن!
درسته که فصل حرکت سخته و مفهومی اما یه سری قسمت داره که به راحتی حل میشه .
یعنی از 4 تا تست این فصل قطعا دو تست اون به راحتی حل میشه .
بخش اول مفاهیم اولیه :
این بخش شامل مفاهیم سرعت و تندی ، شتاب ، مکان ، جابجایی و مسافت به همراه معادله ی حرکت هست . این قسمت دردسرساز نیست .
فقط دونستن فرمول و دیدن چند مدل تست و مسئله می تونه کار شما رو به پیش ببره.
حرکت یکنواخت :
حرکت با سرعت ثابت که در زمانهای مساوی مسافت های متوالی طی می کنه. مسائل این قسمت هم عمدتا با تناسب قابل حل هست . ( در نظام قدیم مسائل حرکت نسبی در این قسمت دردسر ساز بود که حذف شد )
نمودارهای این بخش هم راحته . سطح زیر نمودار سرعت زمان جا به جایی و شیب نمودار مکان زمان سرعته.
در این بخش مسائلی که شامل دو متحرکه باید با دقت بررسی بشه . حواست باشه وقتی دو متحرک به هم می رسند یعنی در یک زمان در یک مکان قرار دارند.
حرکت شتابدار :
حرکت شتابدار با شتاب ثابت موضوع کار کتاب شماست . این بخش از قسمت حرکت یکنواخت مشکل تره. اما با دونستن تصاعد کارت خیلی راحت میشه.
در حرکت شتابدار با شتاب ثابت مسافت هایی که متحرک در زمانهای مساوی و متوالی طی می کنه تشکیل تصاعد ( دنباله حسابی) می ده .
یعنی در هر ثانیه به اندازه ی شتاب به سرعت و مسافت طی شده اضافه میشه . در ضمن متحرک در ثانیه ی اول نصف شتاب بعلاوه ی سرعت اولیه حرکت می کنه.
نمودارهای حرکت شتابدار:
نمودار های سرعت زمان در این بخش هم مثل حرکت یکنواخت راحت هستن. در نمودار سرعت زمان شیب نمودار برابر شتاب و سطح زیر نمودار برابر جابه جایی است.
نمودار های مکان زمان ممکنه محاسباتی یا کمی دردسر ساز بشه . چون نمودار به صورت سهمی هست . اما اگه از دنباله و بعضی وقت ها تقارن و مختصات راس سهمی استفاده کنی کار راحت تره.
اما نمودار شتاب زمان . در نمودار شتاب زمان کار ساده است اما معمولا مسائل نمودار شتاب زمان راه حل طولانی داره . توصیه میشه اگه نمودار شتاب زمان جابجایی و سرعت متوسط می خواست بگذار برای آخر کنکور!
مسائل ترکیبی :
مسائل ترکیبی حرکت یکنواخت و شتابدار برای بار اول سخته . اما اگه چها پنج مدل معروف اون رو ببینی ، مشکلی نخواهی داشت.
سقوط آزاد ( رشته ریاضی ) :
سقوط آزاد در نظام جدید بسیار کم حجم و ساده است . فقط حرکت رو به پایین! پس نگران نباش . از حرکت شتابدار معمولی هم راحت تره چون همیشه شتاب رو داری و برابر 10 ( تقریبا ) هست . (در نظام قدیم سقوط آزاد ابهتی داشت !)
نتیجه گیری مهم :
همه ی قسمت های حرکت سخت نیست ! به حرف هر کسی گوش نده!
واما دینامیک ! دینامیک هم در نظام جدید دچار تحول شده!
در نظام قدیم دینامیک بعد از حرکت سخت ترین فصل فیزیک بود اما حالا دینامیک جزو مباحث ساده شده!
بخش اول دینامیک :
در قسمت اول دینامیک بهتره نیروها رو بشناسی ! باید بدونی هر نیرو از کجا ، به کجا و در چه جهتی وارد شده. با این کار یه قسمت عمده از مشکلات حله! مطمئن باش !
قوانین نیوتن :
سه تا قانون نیوتن رو باید بدونی .
بهتره اول قانون اول رو بدونی . هر جا جسم ثابت بود یا با سرعت ثابت حرکت می کرده ، یعنی برآیند نیروهای وارد بر جسم صفره . پس کارت راحته ! همه ی نیروهای در جهت حرکت رو با هم جمع کن مساوی نیروهای خلاف جهت حرکت بگذار!
اگه جسم شتاب داشت یعنی قانون دوم نیوتن. در این حالت برآیند نیروهای وارد بر جسم صفر نیست. پس نیروهای در جهت حرکت رو منهای نیروهای خلاف جهت حرکت کن و برابر حاصلضرب جرم در شتاب قرار بده.( قبلا در این قسمت نیروهای زاویه دار و سطح شیب دار و ماشین آتوود و تجزیه نیروها و… بود که حذف شد)
قانون سوم نیوتن هم که قدیمی ترین قانون بوده که خوندید . برای هر عمل عکس العملی هست مساوی و در خلاف جهت اون .
تکانه یا اندازه حرکت :
تکانه ، حاصلضرب جرم در سرعته و مفهوم اون اثری هست که حرکت بر جا میگذاره ! در این قسمت که همیشه در کنکور های جدید مطرح شده ، کار خیلی راحته چون تجزیه ی نیروها و… حذف شده. روی معادله تکانه و نمودار تکانه بر حسب زمان خیلی دقت کن . احتمال زیاد داره تو کنور ببینی اونو
حرکت دایره ای و ماهوراه ( رشته ریاضی ):
این قسمت هم با وجود حذف حرکت در راستای قائم و… بخش راحتی شده اما به شرط اینکه فرمول هاش رو یاد بگیری .
فرمول سرعت ماهواره و دوره ماهواره یه ذره عجیب غریبه . به نظرم بهتره حواست باشه سرعت با جذر شعاع نسب عکس داره و دوره با جذر توان سوم شعاع نسبت مستقم !!! یادت باشه برای محاسبه شعاع همیشه فاصله تا مر کز رو در نظر بگیر !!
حرکت نوسانی هم حذفیات گسترده در امان نبوده!
معادله سرعت ، معادله شتاب و…
برای بررسی حرکت نوسانی دو قسمت فرمولی و تحلیلی داریم
قسمت تحلیلی :
بررسی نمودار و معادله حرکت و تعیین مکان نوسانگر مهمه . من این قسمت رو با استفاده از دایره می گم و فکر می کنم کار رو خیلی راحت می کنه !
با مقایسه حرکت نوسانی و حرکت روی دایره، پیدا کن متحرک چقدر روی دایره چرخیده ! البته بر حسب رادیان . زاویه هایی که اینجا مورد استفاده قرار می گیره 30 درجه ، 45 درجه ، 60 درجه و بعضی اوقات 37 و 53 درجه است . پس همیشه می دونیم متحرک کجاست .
همیشه ضریب T( دوره ) نصف ضریب “پی” است.
مسائل فرمولی :
این مسائل بیشتر مربوط محاسبه ی سرعت و شتاب ماکزیمم ، بسامد زاویه ای ، دوره فنر و آونگ و تا حدودی انرژی نوسانگره که فقط کافیه فرمول حفظ باشی !
دایره مرجع :
اگه همه ی اطلاعات مربوط به حرکت نوسانی رو روی دایره ی مرجع بیاری کارت خیلی راحت میشه. من این کار رو تو ویدئو هایی که براتون گذاشتم انجام دادم .این بخش به نظر من مهم ترین بخش نوسانه !
موج برای ریاضی و تجربی مشترکه اما قسمت تداخل برای بچه های ریاضی است.
مفاهیم :
بخش مفاهیم در موج زیاد دردسر ساز نیست . بهتره بدونی موج چیه ، انواع موج چی هست ، طول موجو عوامل موثر بر موج رو یادت نگهداری . موج به شرایط محیط بستگی داره و با تغییر منبع تغییر نمی کنه . هر چی در نوسان خوندیم مربوط به منبع بود. ( معادله موج از این قسمت حذف شده )
روی نقش موج توجه کن ! در موج هر نقطه حرکت نقطه ی قبل خودش در همون موقعیت مکانی رو تکرار می کنه.
این رو هم بدون در موج انتقال انرژی بدون انتقال ماده صورت می گیره .
موج عرضی :
موج عرضی مثل نور و امواج الکترومغناطیس یه محیط مادی احتیاج ندارن اما می تونن در محیط مادی هم منتشر بشن. گستره ی امواج الکترومغناطیس و کاربردهاش رو حفظ کن.
بازتاب نور و شکست نور به صورت خیلی کم و خلاصه و محدود در این قسمت هست. ( در نظام قدیم دو فصل مربوط به نور بود که حذف شد.)
سرعت امواج عرضی در طناب تقریبا هر سال تو کنکور بوده . یه فرموا داره و باید دقت کنی سرعت امواج عرضی در تار یا طناب به طول طناب بستگی نداره مگر این که قطر طناب تغییر کنه.
موج طولی:
موج طولی بر عکس عرضی به محیط مادی نیاز داره و هر چی محیط غلیظ تر باشه سرعتش بیشتره. مثل صوت
اینجا عمده ی کار روی صوت انجام میشه . محاسبه ی سرعت صوت و فرمولش حذف شده . اما محاسبه شدت صوت و تراز شدت هست و مهمه . برای محاسبه تراز شدت باید روابط لگاریتم ها رو بدونی .
در صوت مفهوم پدیده دوپلر ( یعنی تغییر بسامد صوت به علت حرکت منبع و شنونده نسبت به هم ) مهمه . اما فرمول هاش حذف شده. شدت صوت در نظام قدیم هم ساده بود.
تداخل امواج ( رشته ی ریاضی ):
در قسمت تداخل باید بدونی دو جور تداخل سازنده و ویرانگر داریم . در تداخل سازنده دو موج اثر هم رو تقویت می کنن و در تداخل ویرانگر تضعیف .در این دو نوع تداخل حواست باشه اختلاف فاز ، اختلاف زمان و اختلاف راه باشه!!!!
تداخل دو موج طولی (در لوله های صوتی ) و تداخل دو موج عرضی ( در تار مرتعش ) جزو مباحث مهم کنکور در نظام قدیم بوده و در نظام جدید هم همین اهمیت رو حفظ کرده.
در کل مشکل این فصل فقط زیاد بودن مفاهیم هست . زیاد سخت نیست به شرط اینکه برسی بخونی و لااقل تست های سالهای اخیر رو حل کنی.
فیزک اتمی جزو مباحث فیزیک مدرن است.
این بخش مفاهیمش یه ذره دور از ذهن به نظر میرسه و بیشتر مفاهیم نظریه است و هنوز قانون نشده ( نه اثبات شده و نه رد)
توصیه اکید من در این فصل اینه که تا جزوه نخوندی سراغ کتاب درسی نرو!!!!!
رشته ی من تو دانشگاه همین بوده ! توروخدا به حرف کسانی که نمی دونن فیزیک چیه گوش نده مخصوصا اینجا !!!
مطمئن باش هرکی تو این فصل گفت برو کتاب بخون ، زیاد قابل اطمینان نیست!
فوتون و انرژی فوتون :
انرژی فوتون به عنوان کوانتوم انرژی و فوتون ذره ایه که جرم در حال سکون اون صفره ! انرژی فوتون با بسامد رابطه ی مستقیم و با طول موج نسبت عکس داره.
فوتو االکتریک :
یه قسمت مهم در فیزیک اتمیه. با تابش فوتون جریان الکتریکی تولید میشه . همیشه در کنکور و امتحان نهایی حضور داره . فوتوالکتریک هم حجمش کم شده . نمودار جریان و شدت نور تابشی و.. دیگه مثل قبل نیست.
در فوتو الکتریک حواست باشه دو مرحله داریم . شروع فوتو الکتریک و ادامه ی فوتو الکتریک .اگه انرژی فوتون کمتر از تابع کار باشه فوتو الکتریک نداریم .
اگه انرژی برابر تابع کار باشه شروع فوتو الکتریکه ( آستانه ) و اگه بیشتر باشه فوتو الکتریک داریم و محاسبه ی انرژی جنبشی فوتون و…
روش مطالعه فیزیک و مسائل مدل اتمی و تابش ریدبرگ :
سه تا مدل اتمی در این بخش مورد بررسی قرار می گیره . مدل تامسون و رادرفورد و بور .اشکال مدل اتمی رادرفورد رو بدون.
محاسبه سرعت و انرژی در مدل بور هم تا حدودی مهمه .
اما بررسی طول موج تابشی ریدبرگ خیلی مهمه . محاسبه ی طول موج و حفظ کردن جدول سری ها!
سری لیمان ، بالمر ، پاشن ، براکت و پفون . باید بدونی الکترون به چه تراز بر می گرده . ناحیه ی طول موج چقدره . بلندترین و کوتاه ترین طول موج تابشی هر سری رو بتونی محاسبه کنی .
بلندترین طول موج وقتیه که از نزدیک ترین تراز میاد و بالعکس.
رابطه انرژی ، سرعت ، شعاع :
رابطه ی سرعت و انرژی و شعاع با شماره لایه که فقط فرمولی هست یادته باشه.
این فصل مسائل ساده ای داره اما مفاهیم اون رو باید دقت کنی . حتما پادکست ها رو گوش کن .
این مبحث خیلی خیلی ساده است.
ساختار هسته :
قسمت اول ساختار هسته است . پروتون ، نوترون ( نوکلئون ها ) و عدد جرمی و اتمی رو یاد بگیر. ایزوتوپ و دسته بندی هسته ها مهم هستن . هسته های سبک ( تعدا پروتون و نوترون برابر ) هسته های سنگین ( تعداد نوترون بیشتر از پروتون ) و هسته های رادیو اکتیو ( تعداد نوترون یک و نیم برابر پروتون یا بیشتر )
یه نمودار هم هست ، تعد اد پروتون بر حسب نوترون . این قسمت مسئله آنچنانی نداره .
انواع تابش :
سه نوع تابش داریم آلفا ( با بار مثبت و از جنس هسته اتم هلیوم ) بتا ( با بار منفی و ازجنس الکترون ) و گاما ( ازجنس امواج الکترو مغناطی و بدون بار )
باید بتونی واکنش هر کدوم رو بنویسی که خیلی هم ساده است . حتما خم در امتحان و کنور میاد.
نیمه عمر :
پای ثابت همه ی کنکورها و امتحانهاست. مدت زمانی که طول می کشه تا جرم عنصر رادیو اکتیو نصف بشه . هم با فرمولی که خیلی ساده است حل میشه و همه میشه مرحله به مرحله تقسیم کرد.
برای نیمه عمر چند سالی هست که نمودار مورد توجه قرار گرفته . امسال هم شانس زیادی داره که بیاد . نمودار نیمه عمر ثابت با عدد های تکراریه !
بهتره توانهای دو رو تو خونه چند بار حساب کنی که ت محاسبه کمکت کنه.
راکتور و واکنش های هسته ای:
این قسمت تعریفی و مهمه . واکنش جوش و شکافت هسته ای . اجزای راکتور . نحوه ی غنی سازی و…
این فصل رو میشه دو ساعته به طور کامل جمع کرد.
اصل مهم در روش مطالعه فیزیک
یه اصل مهم در روش مطالعه فیزیک وجود داره ، برای فیزیک مهم ترین منبع مطالعه اول جزوه دبیر خودتون بعد کتاب درسیه ! امادر کتاب درسی مسائل و مثالهای کتاب رو حتما حل کن .
کتاب کنکوری و تست خیلی مهمه! بنا به نظر بیشتر دوستان دبیر من که با تجربه ی این کار هستن ، کتابی خوبه که بر مبنای تست های کنکور باشه نه تالیفی ! یه جاهایی هم تست تالیفی نیاز داریم ( فقط جاهایی که مبحث جدیده و تست کنکور نداره). تازه به جای تست تالیفی بهتره تست کنکور های آزمایشی مثل سنجش ، قلم چی ، گزینه2 و.. رو کار کنی.
اگه فقط تست های ساده و متوسط رو یاد بگیری ، می تونی تا 60-65 درصد برسی!
سطح بندی فیزیک
فیزیک اتمی . فیزیک هسته ای . مغناطیس . القا . کار و انرژی . اندازه گیری
ترمودینامیک . فشار.گرما. دینامیک.نوسان.موج
الکترو استاتیک . جریان . حرکت شناسی و تست های ترکیبی
تست زدن در فیزیک
آموزشی / تمرینی
در این قسمت از روش مطالعه فیزیک در فیزیک هم مثل بقیه ی درسها تست ها به دو قسمت تقسیم میشه:
- تست آموزشی
- تست تمرینی
تست های آموزشی تست هایی هستن که برای درک مفهوم هر قسمت حل می شوند. تعداد این تست ها و مسائل برای هر قسمت 5 تا ده عدد است. برای این تست ها نیاز نیست زمان بندی داشته باشی.
اما توجه کن که در خانه ، برای هر تست فیزیک حداکثر 5 دقیقه در نظر بگیر. اگه نتونستی در این مدت حل کنی ، پس اونو بلد نیستی ! رد شو برو تست بعدی.( بعدا این تست رو از دبیر بپرس ). اگه بتونی اصول و روش مطالعه فیزیک رو یاد بگیری کارت راحت تر میشه.
تست های تمرینی باید به سه قسمت تقسیم شه
- تست تثبیت ( تست های ساده و روتین کنکورهای قبل)
- تست تمرین ( تست های کنکور سالهای قبل که نیاز به تفکر و توجه بیشتر داره)
- تست تسلط ( تست هایی که دارای نکات خاص و یا روند محاسباتی طولانی هستند)
توجه :
تا زمانی که تست های مرحله ی اول رو بلد نیست سراغ مرحله 2 نرو و تا زمانی که مرحله ی 2 رو یاد نگرفتی سراغ مرحله 3 نرو. دقت کن ! در روش مطالعه فیزیک ، هر بخش از اصول اهمیت ویژه ای داره.
روش مطالعه فیزیک و زمان مطالعه در هفته:
مدت زمان لازم برای این روش مطالعه فیزیک در طول هفته ، حداقل چهار ساعت و نیم ( در سه نوبت یک ساعت و نیمه ) است اما اگه بتونی هر روز یک تا یک و نیم ساعت بخونی عالیه!
اگه سه نوبت یک ساعت و نیم می خونی ، یه نوبت رو بده به درس و دو نوبت تست و مسئله!
اگه هر روز می خونی ، دو روز درس بخون ، سه روز تست و مسئله حل کن ، دو روز هم تحلیل و رفع اشکال!
گام اول در روش مطالعه فیزیک اینکه هیچ فصل رو حذف نکن!
همه ی فصل ها رو در حد تعاریف و فرمول ها بخون . اگه فصلی رو حذف کنی دچار مشکل می شی ! چون تست ها ترکیبی میاد.
پس همه رو بخون اما روی یه سری فصل ها تمرکز کن . انتخاب بستگی به خودت داره . چون هر کسی در یه جا قدرت بیشتری داره.
لیست زیر هم فقط یه پیشنهاد برای دونستن روش مطالعه فیزیک بر اساس درصد بچه ها در آزمون ها و اطلاعات سازمان سنجش بدست اومده.
قصد من از ارائه ی روش مطالعه فیزیک اینه که دیدت باز تر بشه و بتونی دقیق تر و منظم تر حرکت کنی.
روش مطالعه فیزیک به صورت عملی:
فیزیک کنکور و بهترین کتاب فیزیک کنکور. فیزیک کنکور درسی هست که ارتباط مستقیم با ریاضیات ، مخصوصا هندسه و مثلثات داره. بعلاوه ی این که محاسبات ریاضی یه اصل مهمه!
فیزیک کنکور تجربی شامل ۳۰ تست است. فیزیک کنکور ریاضی شامل ۴۵ تست است. این مطلب ، یه مشاوره درسی برای موفقیت هست و به تدریج تکمیل می شه.
روش مطالعه فیزیک کنکور
مهمترین نکتهای که در حل سؤالهای فیزیک به شما کمک میکنه اینه که به آخر سؤال توجه کنید. یعنی مسئله چی می خواد. فرمولهایی را که از حل تستها یاد گرفتین ، در کتاب ، یا جزوه ، کنار مطلب مورد نظر ، یادداشت کنین.به مسائل دید کلی و چند وجهی داشته باشین و بین مفاهیم مختلف فیزیکی ارتباط برقرار کنین.فیزیک را مفهومی یاد بگیرید و حفظ فرمول به تنهایی کاریی برای شما انجام نمی ده. در درس فیزیک بعد از تسلط بر مفاهیم ،با زدن تست زیادو با تحلیل، سرعت و مهارت خودتون رو افزایش بدید.روش مطالعه فیزیک رو بخون.
درس فیزیک را ابتدا روزنامه ای ، بعد عمقی بخونید. یعنی مطالب را به صورت مبحثی و ثابت کردن فرمولها برای خودم یاد بگیرید. بعد با کارکردن تستهای کنکور تمرین کنید.
روش مطالعه فیزیک دبیرستان و کنکور:
فیزیک دبیرستان درسیه که بیشتر بچه ها در این درس مشکل دارند چرا که موفقیت در درس فیزیک فقط با خواندن فیزیک حاصل نمی شود
کسی می تواند در درس فیزیک کنکور موفق باشد که
اولا : فیزیک را خوب درک کنه و یاد بگیره
ثانیا :ریاضیات قوی داشته باشه ( مخصوصا هندسه و مثلثات )
ثالثا: قدرت درک و تجزیه تحلیل داشته باشه
از طرفی درس فیزیک در نتیجه ی کنکور تاثیر زیادی داره ( بین علمای کنکور تو این زمینه اختلاف نظر وجود داره اما میشه گفت عموما روی این اصل اتفاق نظر دارن که حدود ۲۰ درصد نتیجه ی کنکور به فیزیک وابسته است ) اما معمولا بچه ها ( مخصوصا تجربی ها ) درصد فیزیک کنکور را جدی نمی گیرن ولی بعد از چند آزمون آزمایشی تازه به فکر می افتن که اگه فیزیک بزنن چه قدر خوبه!!
زمان مورد نیاز برای این روش مطالعه فیزیک کنکور :
در اولین گام باید برای درس فیزیک زمان مناسب در برنامه ریزی درسی در نظر گرفته بشه! با توجه به بررسی های انجام شده به نظر می رسه دانش آموزای ریاضی باید حدود یک پنجم زمان کل مطالعه و دانش آموزای تجربی حدود یک ششم زمان کل مطالعه را به فیزیک اختصاص بدهد .این زمان باید به صورت باکس های یک و نیم ساعت در نظر گرفته بشه و در کل یک سوم زمان به مطالعه و دو سوم به حل تست و تمرین اختصاص پیدا کنه ( حداقل یه باکس از زمان مطالعه برای تحلیل تست ها )
برای حل هر تست در منزل باید زمانی بین ۲ تا ۵ دقیقه در نظر گرفته بشه ( برای دانش آموز متوسط) با این حساب در هر یک و نیم ساعت در حدود ۳۰ تست می شه حل کرد.
شروع مطالعه فیزیک کنکور
برای شروع مطالعه فیزیک کنکور اولین و مهم ترین کار مطالعه ی جزوه ی دبیر ( که دلنش آموز با اون احساس نزدیکی می کنه )و کتاب درسی است. این مطالعه باید در چند مرحله انجام بشه
مرحله ی اول : مطالعه ی سریع یا اصطلا حا همون مطالعه ی روزنامه ای از روی جزوه ی دبیر و بعد کتاب درسی( جزوه ی دبیر به این خاطر مهمه که ذهن دانش آموز بیشترین نزدیکی را با این جزوه داره!)
مرحله ی دوم : بعد از مطالعه ی روزنامه ای که مدت زمان زیادی لازم نداره ( معمولا ۵ تا ۱۵ دقیقه ) ، مطالعه ی عمقی مطالب آغاز میشه. در این قسمت باید مثال های حل شده در جزوه ی دبیر و کتاب درسی به طور کامل بررسی و سپس مجددا حل بشه
توجه کنید اثبات فرمول ها به درک بهتر و تجزیه تحلیل راحت تر مسائل کمک می کنه ( یکا ها و تبدیل واحدها اصل غیر قابل انکار در این مرحله می باشد)
مرحله ی سوم : حال باید یکبار دیگه متن وکتاب و جزوه مطالعه بشه و زیر نکات مهم خط کشیده بشه و خلاصه نویسی انجام بشه ( برخی به اشتباه همون دفعه اول اقدام به خط کشیدن و… می کنن که به این دسته از دوستان باید بگیم شما که هنوز به مطلب تسلط نداری از کجا می دونی این قسمت مهمه یا نه؟)
در این مرحله توجه به تضادها و تشابه ها ، دسته بندی موضوعی- رسم شکل و نمودار- درخت دانش و….هم درک مطلب را کامل و ماندگاری آن را بیشتر می کند
مرحله ی چهارم : حالا دانش آموزای کنکوری باید برن سراغ تست های کنکور ۱۰ سال اخیر و دانش آموزای دبیرستانی سوال های امتحانی سال های قبل . (با این کار تسلط روی مطالب بیشتر میشه ) در مرحله ی حل تست بهتره همه ی تست های یک موضوع را یک جا حل نکنید و این کار را در دو یا چند مرحله انجام بدید
نکات مهم :
در حل سوالات به آخرین جمله ی سوال و همچنین ادبیات تست ها خیلی دقت کنید چرا که در این مرحله درک مفهوم تست مهم تر از رسیدن به جواب آخره!!! ( هر چند جواب آخر نتیجه رو مشخص می کنه) اما باید سعی کنید تست ها را به طور کامل حل کنید و جواب آخر رو بدست بیارین ( بدون استفاده از ماشین حساب )
حواستون باشه که تعداد تست حل شده خیلی مهم نیست کیفیت و نحوه ی بررسی تست ها مهم تره
برای حل تست کتاب های رنگ و وارنگ لازم نیست (فقط بانک تست سالهای قبل باشه کار راه میافته )
در هر نوبت چند تست از مرحله ی قبل نیز حل کنید و حتما تست ها را علامت گذاری کنید ( آسون – متوسط – سخت ) تا در مراجعه ی بعدی کار راحت تر بشه
سعی کنید به یک تست گیر ندین و سراغ تست های بعدی که آسون تره برین ( همه ی سوالا ت در کنکور ارزش یکسان دارن )
پس از تسلط روی تست های سراسری سال های قبل سراغ تست های سازمان سنجش – گزینه۲ – قلم چی و …بروید
بعد از حل تست ها می تونین تست های حل شده را دسته بندی موضوعی کنید و برای هر کدام از دسته ها روش حل بنویسید تا مجبور نشین یه کار را دو بار انجام بدین
اما چه کار کنیم؟تشریحی بخونیم یا تستی ؟کتاب درسی بخونیم یا جزوه ی معلم؟ همیشه بچه ها در این موقع دچار سردرگمی می شن و هر کسی هم از راه می رسه با یک نسخه کار ها رو خراب تر می کنه.به نظر ما یه پرش سه گام لازمه!!!!
گام اول:تستی بخونیم یا تشریحی؟
همه ی علما بر این باورن که اصولا در فیزیک کنکور تستی بخونیم یا تشریحی کاملا بی معنیه چون فیزیک را باید مفهومی خوند اما روش حل مسئله می تونه تستی یا تشریحی باشه.یعنی بعد از این که مفاهیم و مطالب پایه ای هر فصل ، قسمتی از زمان به تست و قسمتی به حل مسائل تشریحی اختصاص پیدا کنه( روش بررسی حل فصل در ادامه ی مقاله ارائه می شود)
گام دوم: چه مسائلی را حل کنیم؟
تجربه ی سالهای دور و نزدیک نشون داده ، بعد از مطالعه ی مفهومی در فیزیک کنکور ، حتما باید اقدام به حل مسئله نمود. این حل مسئله در مراحل زیر انجام میشه
۱-ابتدا مسائلی که دبیر در حین درس دادن و برای درک بهتر مطالب در کلاس حل کرده، باید به طور کامل بررسی شده و سپس اقدام به حل مجدد اون نمود
۲- قدم بعدی حل تمرین ها و مسائل کتاب درسیه! در سالهای اخیر مسائل کتاب درسی بیشتر از قبل مورد توجه طراحان قرار گرفته
۳-بعد از حل مسائل کتاب درسی باید به سراغ مسائل امتحانات نهایی رفت ( حداقل ۴ سال اخیر) این مسائل باید به دقت و به طور کامل بررسی بشه!
گام سوم: تست بزنیم یا نه؟
با اتمام دو مرحله ی قبل، بهتره یک قدم هم برای کنکور برداریم . اگه بتونیم در دی ماه یک بار مسائل حل شده ی دبیر محترمتون که مربوط به چهار فصل اول سال چهارمه ، مرور کنیم و دوباره حل کنیم یعنی
روش حل مسائل و تست های فیزیک کنکور :
– صورت مسأله را دقیق بخوانید و مبحث را شناسایی کنید و بفهمید مسأله از شما چه میخواهد.- اگر لازم بود، حتما شکل بکشید.- فرمول مربوط به مسأله را یادآوری کنید (خلاصه نویسی میتواند خیلی به شما کمک کند).- اگر نیاز به جابهجایی و تغییر در فرم اصلی فرمول وجود دارد آنها را انجام دهید.- اگر دادههای مسأله نیاز به تبدیل واحد دارند آنها را انجام دهید.- دادههای مسأله را در فرمول جایگذاری کنید و مسأله را حل کنید.
– در منزل و برای حل سؤالهای فیزیک هرگز از ماشین حساب استفاده نکنید و مسألهها را حتما تا آخر حل کنید.
سرعت محاسبهها در کنکور خیلی مهم است. از همین حالا باید با حل سؤالهای مختلف، سرعت محاسبهی خود را افزایش دهید.-
سعی کنید فرمول ها فیزیک کنکور را حفظ نکنید و فقط با دانستن فرمول های اصلی بقیه فرمول ها رو خودتون اثبات کنید این روش باعث میشود هم فرمول ها را خوب یاد بگیرید و هم هرگز فراموش نکنید.-اگر در کنکورهای آزمایشی و کنکور اصلی، احساس کردید یک سؤال فیزیک وقتگیر است، آن را حتما رها کنید و کنار آن علامت بزنید.
ابتدا سریع تست هایی را که بلد هستید حل کنید. سعی کنید خود را به این کار عادت دهید. چون برخی سؤالهای فیزیک واقعا وقتگیر هستند. شاید مهمترین کار در فیزیک افزایش سرعت بدون کاهش دقت باشد.
جمع بندی فیزیک کنکور :
برای جمع بندی درس فیزیک سعی کنید در طول سال تست های مهم و نکته دار را مارک دار کنید و برای جمع بندی همین تست ها رو خوب کار کنید پس نیازی به کتاب جدیدی برای جمع بندی نیست اگر این کار انجام نداده اید از هر مبحث دو یا سه عدد تست کار کنید و جلو برید این روش برای مرور کلی چند روز قبل ازمون عالی است.
خلاصه نویسی فیزیک کنکور :
برای خلاصه نویسی در درس فیزیک بعد از اینکه مطلب رو کامل خوندید و تست زدید شروع به حل فرمول ها و نکات مهم بکنید برای نوشتن فرمول لازم نیس همه ی فرمول ها نوشته شود فقط یکسری فرمول مهم و کاربردی که با دیدن ان بقیه فرمول های مربوطه نیز یاد اوری شود کافی هست .
این نوع خلاصه کاملا کابردی هست زیرا این زمانی نوشته می شود که شما تمام مطلب را یادگرفته اید به تعدا کافی تست کار کرده اید فقط یک سری مطالب که فراموش شده اند یا احساس میکنید فراموش می شوند نوشته می شود .
روش خواندن خلاصه ها نیز مهم هست معمولا یک تایم کوتاه یک ربع یا بیست دقیقه خلاصه ها را مرور کنید بعد ۱ ساعت تست بزنید اگر دیدید تست های زیادی را اشتباه میزنید برای ان مباحث به سراغ جزوه و درسنامه بروید و سعی کنید ان مطلب را کامل بخوانید. تهیه نمودار درختی از سرفصل های کتاب درسی نیز بسیار کار مفیدی خواهد بود و بارها باعث مرور نکات و فرمول ها خواهد شد.
تست زنی در فیزیک کنکور:
برای تست زنی بهتر است از کتاب جامعی استفاده کنید که شامل سوالات کنکور و سوالات تالیفی خوبی باشد چرا که بسیاری از سوالات کنکور تکراری و مشابه سال های قبل است و همچنین استفاده از چندین کتاب جز سردرگمی چیزی برای شما ندارد.به یاد داشته باشید که سوالات کنکور همیشه در اولویت هستند.برای آشنایی با مباحث ساده ی فیزیک کنکور کلیک کن.
به طور خلاصه می شه گفت فیزیک هم مثل بقیه ی درس ها ، اگه بدونی چه طور بخونی کار راحت می شه.
روش ویژه مطالعه ی فیزیک کنکور چیه ؟ فیزیک باهوشانه
هر کی از دید خودش و یا بر اساس شنیده هاش براتون یه نسخه می پیچه که معمولا خیلی به درد نمی خوره.
همیشه وقتی می خوای یه درسی مثل فیزیک بخونی ، یه سری مغز متفکر و مشاور وجود دارن(که البته در مورد همه چی نظر می دن) و بهت می گن.
” اول جزوه و کتاب بخون ، بعد برو سراغ مسئله و تست “ب
اید بهشون بگی ، اگه درس خوندن اینجوریه که تو می گی ” بسم الله” بفرما و شما بخون!
یا بعضی ها هم به جای کمک می خوان حس برتری خودشون رو تقویت کنن و می گن.”اشتباه می کنی فیزیک خیلی راحته ، من ….”
واقعیت اینه که درس خوندن راحته به شرط این که بدونی چی کار باید بکنی و از کجا شروع کنی …ما به یه روش عملی نیاز داریم که من اینجا برات توضیح می دم ( باید این متن رو چند بار بخونی تا بتونی طبق اون پیش بری.فیزیک برای بیشتر بچه های ریاضی و تجربی یه درس سخت و مشکل سازو در عوض تاثیر گذاره! چون درصد میانگین کشوری تو فیزیک کنکور خیلی پایینه!
اما این دلیل نمیشه از فیزیک بترسی!در زندگی روزمره هم ، اگه یه ذره فکر کنی می بینی اون کارهایی که همه فکر می کنن سخته و طرفش نمی رن ، به شرط این که اطلاعات کافی درموردش به دست بیاری ،
علاوه بر این که دیگه سخت نیست ، می تونه باعث تمایز تو با دیگران بشه!موفقیت در فیزیک به ریاضی هم نیاز داره.“فیزیک قطاری است که روی ریل ریاضی حرکت می کند “فکر کنم اینشتین این جمله رو گفته !
در فیزیک هم مثل همه ی درس ها نیاز داریم.درس بخونیم ، امتحان و آزمون بدیم ، تحلیل آزمون انجام بدیم ، استراتژی تعیین کنیم و….اولین مرحله درس خوندنه! درس خوندن خودش سه قسمت اساسی داره.
یادگیری ، یادسپاری ، یاد آوری
روش ویژه مطالعه ی فیزیک کنکور – یادگیری فیزیک کنکور :
برای یادگیری ، اگه کلاس فیزیک کنکور می ری ، پس حتما باید قبل از کلاس پیش خوانی کنی ، یه بار مطالبی که قراره بهت درس بِدن سریع بخونی که بدونی چه خبره! (قرار نیست بخونی و یاد بگیری)
حالا بری سرکلاس.سر کلاس هم به دقت گوش کنی و یادداشت برداری کنی.برای یادداشت برداری سعی کن کنار جزوه و کتاب ، مطالب رو بنویسی ( دیوارنویسی).
نمی خواد نقاشی و طراحی کنی ، فقط مرتب و سر جای خودش بنویس ( هر نکته رو کنار مطلب مرتب بنویس ، نه هر جا تو جزوه جا خالی پیدا کردی ).در نوشتن نکات سر کلاس حواست باشه مطالبی که می نویسی با جمله بندی خودت باشه ، نه اونی که معلم می گه!!!بعد از این مرحله ، وقتی برگشتی خونه ، باید در همون روز( حتما همون روز ) مطالبی که دیروز پیش خوانی کردی ، امروز سر کلاس گوش کردی ، حالا مرور کنی !
( پس خوانی )
اگه امروز بعد کلاس به هر دلیل نرسیدی مرورکنی و دوباره بخونی ، لااقل قبل از خواب یه بار سریع و روزنامه ای بخون تا از ذهنت پاک نشه و بعد فردا بشین و درست بخون.یادت باشه ! اگه امروز مرور کنی شاید نیم ساعت وقتت رو بگیره اما اگه همین مطلب را دو سه روز بعد بخوای مرور کنی چند ساعت وقتت رو می گیره ( چون یه سری چیزا پاک شده و…)توجه : پاک نویس کردن مطالب ، بیشتر از این که برات مفید باشه وقتت رو تلف می کنه، پس به جای پاک نویس کردن، به همون چیزایی که نوشتی دقت کن ، با استفاده از خودکارهای رنگی دسته بندی کن!!
روش ویژه مطالعه ی فیزیک کنکور – یادسپاری فیزیک :
بعد از اینکه پیش خوانی ، گوش کردن در کلاس و پس خوانی به درستی انجام شد ، می شه گفت تا حدودی یاد گرفتی .بیشتر بچه ها در این مرحله جوگیر می شن و می رَن تست بزنن!رفیق !
حالا که یاد گرفتی ، باید به یادت بسپاری تا بتونی از همه ی چیزایی که یاد گرفتی استفاده کنی.
حالا نوبت اینه که خودت بخونی !وقتی شروع می کنی درس بخونی بازافراد نا آگاه میان سراغت !ما متاسفانه عادت کردیم هر چی از یه جا می شنویم ، بهش شاخ و برگ بدیم و به عنوان یه نسخه برای دیگران تجویز کنیم!!
حتما خیلی شنیدی ” اولین و مهم تریت مرجع کتاب درسیه !
“آره دوست من ، کتاب درسی بهترین مرجع است اما نه اولین مرجع !!!
برای کسی که کلاس نمی ره و معلم نداره ، کتاب درسی اولین و بهترین مرجع است. اما برای کسی که کلاس میره ، باید و باید و باید ابتدا مطالبی که تو کلاس بهش تدریس شده و تو جزوه نوشته بخونه!
چون به گوشش آشناست و راحت تر می تونه باهاش ارتباط برقرار کنه.در مرحله ی بعد برای این که خدای نکرده چیزی جا نمونده باشه، باید بری سراغ کتاب درسی.وقتی مطالب جزوه و کتاب درسی خونده شد ، مسائل حل شده ی کتاب و جزوه را دقیق بررسی کن و دوباره حل کن!
مشکلات این مرحله:
سرعت مطالعه ام کمه چی کار کنم؟
اگه سرعت مطالعه ات کمه یا در مطالب گیر می کنی یا حواست پرت می شه و یا هردو! برای رفع این مشکل باید مطلب را چند بار روزنامه ای و سریع بخونی تا تصویر ذهنی برات ایجاد بشه ،
بعد یه بار می شینی ، دقیق و اساسی ( به قول خودت عمقی ) می خونی !فرمول ها رو حفظ کنم؟
اصلا نیاز نیست فرمول ها رو حفظ کنی ، بنویس روی یه کاغذ و بزارو موقع حل مسئله بزار کنارت . وقتی تو چندتا مسئله استفاده کردی خود به خود حفظ می شی.
سرعت حل و بررسی تست هام کمه چی کار کنم ؟
در مرحله ی یادسپاری زمان بندی برای تست معنی نداره ، برای این که یه تست حل شده رو بفهمی شاید لازم باشه ۱۵ دقیقه یا بیشتر براش وقت بزاری ، نگران نشو! اول باید بتونی مسئله رو حل کنی و بعد به فکر سریع حل کردن اون بیافتی.
چندتا کتاب دارم کدوم بهتره و اول کدوم رو بخونم ؟
در این مرحله و تا آخر روند مطالعه ات فقط از یک منبع ( جزوه یا کتاب ) استفاده کن !
بعد از اتمام کار با این جزوه و کتاب اگه دیدی تو آزمون ها سوالاتی مطرح می شه که ۸۰-۹۰ درصد مطالبش تو جزوه یا کتاب تو هست ، بی خود سراغ کتاب و یا مرجع دیگه ای نرو!چون حجم مطالب فیزیک زیاده و چند منبع ، بدتر برات پریشونی فکرو سر درگمی ایجاد می کنه.
در این مرحله ، هدف ، مطالعه ی دقیق متن و مفاهیم و بررسی مسائل حل شده و پیدا کردن ارتباط موضوعاته !
پس در مورد مطالبی که می خونی از خودت سوال بپرس که چرا ، چه جوری ، ولی تست طرح نکن !!!! در همون تست یا مسئله کمیت های دیگه ای که می تونی رو بدست بیار.اگه کلاس نمی ری: کارت یه ذره سخت تر می شه چون با خوندن و حل مسئله ، به مشکل برخورد می کنی پس لازمه یکی برات رفع اشکال کنه ( دبیر ، دوست ، فامیل ، dvd ، فیلم آموزشی در اینترنت و…)
باید ریاضی کاربردی بدونی : برای موفقیت در فیزیک به ریاضیات نیاز داری. بچه ها می گن
“آقا من ریاضیم خوبه ، درصدم خوب می شه “
دمت گرم ! اما چیزی که تو فیزیک نیاز داریم ، کاربرد اون ریاضیاتی هست که خوندی ! یعنی
- نسبت و تناسب
- تصاعد
- هندسه ( تشابه ، مساحت و حجم )
- رسم توابع ( مخصوصا درجه۱ و درجه۲)
- مثلثات
- مشتق و انتگرال
روش مطالعه – یاد آوری فیزیک :
یه سری چیز یاد گرفتی ، به یادت سپردی ، حالا باید بتونی به یاد بیاری تا بتونی ازشون استفاده کنی . برای یاد آوری ، اولین قدم خلاصه نویسی است ، اما چه طور؟
در این مرحله یه کاغذ بردار وارتباط بین رئوس مطالب و فرمول های هر فصل را مثل یه درخت ( گراف ) بکش و بنویس البته بدون مراجعه به کتاب و جزوه . لازم نیست جزئیات و نکات ریز را بنویسی.
این خلاصه نویسی برای هر فصل حداکثر باید تو دو صفحه انجام بشه.وقتی این خلاصه را نوشتی ، حالا با جزوه و یا کتاب مقایسه کن ببین اگه چیزی یادت رفته ، اضافه کن!حالا نوبت تست رسید. باید تست بزنی ولی فقط تست کنکور یا تست آدرس دار ( یکی از کنکور های آزمایشی ).تست ها رو سه قسمت کن.
قسمت اول :از ۹۰ تا به حال
قسمت دوم : از ۸۵ تا۹۰
قسمت سوم : از ۸۰ تا۸۵
اگه از روی جزوه و کتاب من می خونی ( که بهتره این کار رو بکنی ) اول تست های تثبیت رو بزن که ساده تر هستن ، بعد برو سراغ تست ها ی تمرین و اگه تونستی ۷۰-۸۰ درصد این تست ها رو بزنی برو سراغ تسلط.
تعداد تستی که در هر تایم درس خوندن می زنی ۳۰ تا باشه و براش ۴۵ دقیقه وقت بزار ، با خودکار آبی تست بزن.۴۵ دقیقه که تموم شد خودکارت رو عوض کن و بقیه رو با خودکار قرمز بزن تا تست ها تموم شه.
حالا دوت درصد حساب کن!درصد تست هایی که با خودکار آبی زدی ( یعنی در شرایط امتحان چی کار می کنی )درصد کل تست ها ی قرمز و آبی ( یعنی سوادت )
در دفعات اول اختلاف این دو تا درصد زیاده اما به تدریج اوضاع بهتر میشه.بعد از این محاسبه باید تست ها را رفع اشکال کنی !
اگه وقت بود در همون روز اگر هم وقت نبود فردا ی روزی که تست زدی!!! اگه رفع اشکالت با زمان تست زدن فاصله داشته باشه اصلا مفید نیست چون شرایط آزمون رو فراموش می کنی ( اشکالات و نقاط قوت ).با پایان رفع اشکال دوباره باید ۳۰ تست بعدی رو حل کنی!
در این مرحله هم توصیه ی افراد نا آشنا با شرایط کنکور اینه که هر شب چند تا تست بزن!!!!تو مرحله یادگیری هر شب چند تا تست بزنی خوبه اما اینجا باید تعداد تست هایی که حل می کنی در هر نوبت ۳۰ تا باشه!در این مرحله تست ها رو علامت گذاری کن و بعد حل کن . سه دسته تست داریم.
√تست هایی که بلدی زمان کم برای حل لازم دارن.
⊕تست هایی که بلدی زمان زیاد برای حل لازم دارن
−تست هایی که اصلا بلد نیستی
برای هر گروه یه نماد قرار بده که ثابت باشه واستراتژی حل تست داشته باشید، اول تست هایی که زمان کم می خواد رو حل کن بعد اونایی که زمان بیشتر می خواد و در آخر اگه وقت اضافه آوردی، روی اون تست هایی که بلد نیستی وقت بذار.در کل مراحل مطالعه استفاده از ماشین حساب ممنوع است
درود
استاد گنجی دمتون گرم بعد سربازی وکلی دوری دوباره میخوام شروع کنم واقعا خوب راهنمایی کردید همه چیز واسمون روشن شد با سپاس فراوان
چقدر خوب . خوشحالم که به دردت خورد
سلام
برای این که فیزیک درصد بالا بزنیم چه کتابی مناسب است
باید مرحله به مرحله در فیزیک حرکت کنی. اول مطالعه ی جزوهی دبیرتون و تست هایی که براتون حل کرده . بعد بری سراغ تست عای کنکور 10 سال اخیر . بعد اگه فرصت داشتی تست های کنکورهای آزمایشی مثل قلم چی و گزینه دو و گاج و سنجش و در آخر تست های تالیفی. پس کتاب هم باید همین شرایط رو داشته باشه. به نظرم با کتاب آبی قلم چی ، گاج نقره ای و خیلی سبز به این شرایط می رسی. اگه خیلی اوضاعت خوب بود کتاب نرده بام خیلی سبز بخون